Po zabiciu mężczyzny na służbie w poprzedniej części, Kurt Wallander popada w depresję. Właśnie zdecydował się opuścić policję, gdy stary przyjaciel, Sten Torstensson, prosi go zbadanie niedawnej śmierci swojego ojca, który zginął w wypadku samochodowym. Początkowo Wallander odrzuca podejrzenia przyjaciela, jednak gdy i on ginie w tajemniczy sposób, postanawia wrócić do służby i rozwiązać sprawę podwójnego morderstwa.
Wydana w 1994 roku powieść kryminalna szwedzkiego autora Henninga Mankella porusza tym razem problem hermetycznego świata finansów, gdzie zawiłość transakcji sprawia, że największym graczom udaje się uniknąć sprawiedliwości.
Kto i dlaczego zamordował Gustawa Torstenssona oraz jego syna? – Za ich śmierć odpowiada Alfred Harderberg, który wykorzystał do tego swoich dwóch ochroniarzy – Tolpina Richarda oraz Mauricea Obadię. Starszy z Torstenssonów został zamordowany ponieważ odkrył jakich nadużyć finansowych dopuszcza się Harderberg. Nie mając pewności czy Gustaw przekazał te informacje swojemu synowi, również i on został zabity. Z tego samego powodu chciano zabić sekretarkę Gustawa, podkładając minę na podwórku przed jej domem.
Kim jest tytułowy mężczyzna, który się uśmiechał? – Jest nim Alfred Harderberg.
Czym jest plastikowy pojemnik znaleziony w samochodzie Gustawa Torstenssona? – To sterylny pojemnik wykorzystywany do transportu organów do transplantacji. To właśnie ten dowód rzucił nowe światło na śledztwo sugerując, że Alfred Harderberg może mieć związek z nielegalnym handlem narządami.
Jak kończy się „Mężczyzna, który się uśmiechał”? – Wallanderowi w ostatniej chwili udaje się zatrzymać samolot, którym miał uciec Alfred Harderberg. Mężczyzna zostaje aresztowany w raz z dwójką swoich najbardziej oddanych ochroniarzy. Po zakończonym śledztwie, Kurt Wallander czeka na przylot Baiby Liepy z Łotwy, którą poznał podczas wydarzeń „Psów z Rygi”. Spotka się z nią po raz pierwszy od tego czasu.
Kurt Wallander – Komisarz z policji w Ystadzie. Od blisko roku przebywał na zwolnieniu lekarskim spowodowanym wydarzeniami, które miały miejsce w poprzedniej części cyklu. Pomimo zauważalnej poprawie jego zdrowia, rany które nosił w sobie zmieniły go na zawsze.
Ann-Britt Höglund – Nowa policjantka w Ystadzie. Od razu okazuje się, że jest bardzo zdolna. Wallander szybko zaczyna ją doceniać, w przeciwieństwie do innych policjantów, takich jak Svedberg czy Hansson, którym trudno zaakceptować młodą kobietę w policji. Ma męża, który często podróżuje służbowo, przez co trudno jej pogodzić bycie matką z obowiązkami służbowymi.
Otto Björk – Szef policji w Ystadzie.
Martinsson – Policjant, był tuż po trzydziestce. Impulsywny i odrobinę niedbały ale często miał dobre pomysły. Jego ambicja sprawiała, że potrafił wykrzesać z siebie olbrzymie pokłady energii.
Svedberg – Policjant z Ystadu. na pierwszy rzut oka wydawał się ślamazarny i mało zaangażowany w pracę ale był wyjątkowo dokładny co Wallander zawsze sobie cenił.
Gustaw Torstensson – 69-letni adwokat. Zajmował się głównie doradztwem finansowym, a jego głównym klientem był Alfred Harderberg.
Sten Torstensson – Syn Gustawa Torstenssona, również adwokat. Z Kurtem Wallanderem zna się od kilku lat, reprezentował go podczas sprawy rozwodowej.
Alfred Harderberg – Właściciel zamku w Farnholmie. Ważna osoba w świecie szwedzkiej gospodarki. Często przebywa w podróży. Dba o swją prywatność, niema nikt nie wie jak wygląda.
Lars Borman – Księgowy w Urzędzie Wojewódzkim. Znajomy Gustawa Torstenssona, z którym był członkiem stowarzyszenia zajmującego iśe malarstwem ikonowym.
Kurt Ström – Były policjant z Malmö, który został wyrzucony z pracy za brutalne potraktowanie podejrzanych. Pracuje jako ochroniarz na zamku w Farnholmie.
Dunér – Sekretarka Gustawa Torstenssona.
Czas i miejsce akcji – „Mężczyzna, który się uśmiechał” Henninga Mankella dzieje się od 11 października 1993 roku, kiedy to ginie Gustawa Torstenssona, do końcówki grudnia tego samego roku, gdy do Szwecji przylatuje Baiba Liepa. Miejscem akcji jest głównie Ystad i okolice.